AKP İktidarı Döneminde Kamuya Ait Varlıklar Satıldı
AKP’nin 2002 yılında iktidara gelmesinin ardından kamuya ait fabrikalar, tesisler, araziler, oteller, limanlar, enerji üretim ve dağıtım şirketleri bir bir satıldı. Son 21 yılda toplam 63 milyar 439 milyon dolar (2 trilyon lira) bedelle kamunun malı olmaktan çıktı ve yerli ile yabancı şirketlerin eline geçti.
Özelleştirmelerin Detayları
Hisse satışlarından 39 milyar dolar (1 trilyon 248 milyar lira), tesis ve işletmelerin tamamen devredilmesinden ise 17.2 milyar dolar (550 milyar lira) gelir elde eden iktidar, satacak kuruluş kalmayınca gayrimenkul ticaretine yöneldi. Devlete ait otel ve sosyal tesisler 651 milyon dolara (20.8 milyar lira) elden çıkarıldı. Arsa, tarla, fabrika arazisi gibi mülklerin satışından 21 yılda yaklaşık 4 milyar 592 milyon dolar (147 milyar lira) elde edildi.
Özelleştirme Süreci
Özelleştirme İdaresi, her gün internet sitesinde bir gayrimenkul ilanı yayınlayarak, tarlalardan konut alanlarına, turizm imarlı arsalardan lojman binalarına kadar birçok taşınmazı vitrine koydu. İmar planları ve değişiklikleri yapma yetkisi Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’na ait olurken, onaylama yetkisi Cumhurbaşkanı’nda bulunuyor. Bu durum, istenilen rant hareketlerinin kolayca gerçekleşmesine olanak tanıyor.
Krizle Birlikte Hız Kazandı
Ekonomik krizin etkisiyle 2021 yılından itibaren gayrimenkul satışları hız kazandı. 2020’de 22 milyon dolar olan arazi satışı, 2021’de 187 milyon dolara, 2022’de ise 441 milyon dolara yükseldi. Seçim yılı olan 2023’te ise satışlar 179 milyon dolar seviyesinde kaldı.
Taksit Taksit Veriliyor
Türkiye genelindeki gayrimenkuller, pazarlık usulü ihaleler ile satılıyor. Alıcılar ihale bedelini peşin veya vadeli olarak ödeyebiliyor. Vadeli ödemelerde asgari yüzde 40’ı peşin verilirken, kalan tutar 12 ayda bir ödenebiliyor ve en fazla 48 ay taksitlendirilebiliyor. Özelleştirme İdaresi’nin portföyünde binlerce gayrimenkul daha satılmayı bekliyor.
