Türkiye’de, doğurganlık ve ölümlerdeki azalma, sağlık alanındaki artan hizmet kalitesi nüfusun yaş yapısını etkiledi. Buna bağlı olarak çocuk ve gençlerin toplam nüfus içindeki oranı azalırken yaşlıların toplam nüfus içindeki oranı da arttı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2020 yılına ilişkin ‘İstatistiklerle Yaşlılar’ araştırması da bu sonucu ortaya koydu.
5 YILDA 1.5 MİLYON FARK
Verilere göre; yaşlı nüfus olarak kabul edilen 65 ve daha yukarı yaştaki nüfus, 2015 yılında 6 milyon 495 bin 239 kişi iken son beş yılda yüzde 22.5 artarak 2020 yılında 7 milyon 953 bin 555 kişi oldu. Yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranı da yüzde 8.2’den yüzde 9.5’e çıktı. Yaşlı nüfus oranının 2025’te yüzde 11, 2030’da yüzde 12.9, 2040’ta yüzde 16.3, 2060’ta yüzde 22.6 olması bekleniyor.
KADINLAR DAHA UZUN YAŞIYOR
Çalışma çağındaki 100 kişiye düşen yaşlı sayısını ifade eden ‘yaşlı bağımlılık oranı’, 2015’te yüzde 12.2’ydi. Bu oran 2020’de yüzde 14.1’e yükseldi. Yaşlı bağımlılık oranının 2025’te yüzde 16.4, 2030’da yüzde 19.6, 2040’ta yüzde 25.3 olacağı öngörülüyor. Türkiye’de 65 yaşına ulaşan bir kişinin kalan yaşam süresi ortalama 18 yıl oldu. Erkekler için bu sürenin 16.3, kadınlar için 19.6 yıl. Yani kadınlar 3.3 yıl fazla yaşıyor.
İNTERNET KULLANANLARIN SAYISI 5’E KATLANDI
İnternet kullanan yaşlı bireylerin oranı 5 kat arttı. Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanım araştırması sonuçlarına göre, internet kullanan 65-74 yaş grubundaki bireylerin oranı 2015 yılında yüzde 5.6 iken bu oran 2020 yılında yüzde 27.1yükseldi. Bu artışta pandemiyle evde geçen izole sürenin artması etkili oldu.
RAKAMLAR 65 YAŞ ÜSTÜ İÇİN NE DİYOR?
TÜRKİYE DÜNYADA 66’NCI
Yaşlı nüfusun yüzde 63.8’i 65-74 yaş grubunda yer alıyor. Türkiye nüfusunun ortanca yaşı yükseldi. Ortanca yaş, 2015’te 31 iken 2020 yılında 32.7 oldu. 7.7 milyar dünya nüfusunun 730 milyonu yaşlı. En yüksek yaşlı nüfusa sahip ilk üç ülke Monako, Japonya ve Almanya. Her 4 haneden birinde en az bir yaşlı (65 yaş üstü) kişi bulunuyor. En az bir yaşlı bulunan hane sayısı 5 milyon 903 bin 324. Türkiye’de 1 milyon 478 bin 346 yaşlı tek başına yaşıyor. Yaşlı nüfus oranının en yüksek olduğu il yüzde 19.8 ile Sinop. Bu ili Kastamonu ve Artvin izliyor. Yaşlı nüfus oranının en düşük olduğu il ise yüzde 3.4 ile Şırnak oldu. Bu ili Hakkari ve Şanlıurfa takip ediyor. 100 yaş ve üzerinde 5 bin 780 yaşlı bulunuyor.
OBEZİTE SORUNUNDA YÜKSELİŞ
Eğitimli yaşlı nüfus arttı. Üniversite mezunu yaşlı nüfus 5 yılda yüzde 5.4’ten yüzde 7’ye çıktı. Eşi ölmüş yaşlı kadınların oranı, eşi ölmüş yaşlı erkeklerin oranının 4 katı oldu. Yaşlı nüfusun yoksulluk oranı yüzde 14.2 oldu. Yaşlı nüfusun işgücüne katılma oranı yüzde 12. Çalışan yaşlı nüfusun yüzde 64.7’si tarım sektöründe yer alıyor. 2010 yılında 65 ve daha yukarı yaştaki nüfusta obezite oranı yüzde 22.9 iken bu oran 2019 yılında yüzde 29’a çıktı.
EN ÇOK DOLAŞIM SİSTEMİ HASTALIĞI VAR
Banyo yapma/duş almada zorluk yaşayan yaşlı nüfus oranı yüzde 22.1. Her 100 yaşlıdan 20’si yatağa girme-kalkma veya sandalyeye oturma-kalkmada zorluk yaşıyor. Her gün tütün mamulü kullanan yaşlıların oranı yüzde 10.5. Yaşlılar 2019’da en fazla dolaşım sistemi hastalıklarından hayatını kaybetti. İkinci sırada tümörler yer alıyor. Mutlu olduğunu beyan eden yaşlıların oranı yüzde 57.7. Yaşlıların mutluluk kaynağı aileleri
